Muzikaal weetje – Persephone

Hoe verklaarden de Oude Grieken natuurfenomenen, als ze nog niet de kennis hadden die we vandaag hebben? Ze hadden mythen met enkele goden en andere mythische figuren in de hoofdrol.

Vandaag vertellen we u graag de grote lijnen van het verhaal van Demeter – de godin van de landbouw, haar dochter Persephone – godin van de vruchtbaarheid en koningin van de onderwereld, en Hades – de god van de onderwereld.

Hades had besloten dat hij met Persephone wilde trouwen, en daarom ontvoerde hij haar. Tijdens een wandeling met haar moeder raakte Persephone achterop, en van zodra Demeter ver genoeg weg was, scheurde de grond open en kwam Hades tevoorschijn. Hij ontvoerde Persephone en nam haar mee naar de onderwereld.

Een mozaïek die de ontvoering van Persephone door Hades weergeeft. De mozaïek wordt gedateerd rond de 4e eeuw voor Christus. De mozaïek werd gevonden in de Amphipolis tombe, ongeveer 100km ten oosten van Thessaloniki.
Een mozaïek die de ontvoering van Persephone door Hades weergeeft. De mozaïek wordt gedateerd rond de 4e eeuw voor Christus. De mozaïek werd gevonden in de Amphipolis tombe, ongeveer 100km ten oosten van Thessaloniki.

 

Demeter ging op zoek naar Persephone, maar zonder resultaat. Ze werd angstig en wanhopig, waardoor ze haar taken als godin van de landbouw verwaarloosde. Gewassen op boerderijen verwelkten en stierven af. Omdat de mensen hierdoor uitgehongerd geraakten, besloot Zeus om tussenbeide te komen.

Uiteindelijk trokken Zeus en Demeter samen naar de onderwereld om Persephone te zoeken. Maar tijdens haar verblijf had Persephone 6 pitten van een granaatappel gegeten. Daarom zou Hades het slechts toelaten dat Persephone 6 maanden naar de bovenwereld zou gaan, maar ook elk jaar 6 maanden zou moeten terugkeren naar de onderwereld.

Kore met granaatappel, ongeveer 580-570 v.Chr., Akropolis Museum, Athene
Kore met granaatappel, ongeveer 580-570 v.Chr., Akropolis Museum, Athene

 

Tijdens de 6 maanden die Persephone met haar moeder doorbracht, was Demeter zo gelukkig dat alle planten en bloemen bloeiden, en de mensen hadden voldoende voedsel. Maar wanneer deze 6 maanden bijna ten einde waren, werd Demeter droevig. Het werd kouder en planten zouden opnieuw afsterven. Tijdens Persephone’s verblijf bij Hades was Demeter zo ongelukkig dat alles afstierf. Van zodra het einde van die droevige zes maanden bijna voorbij waren, werd Demeter opnieuw vrolijk, en kwam alles in de natuur terug tot leven. En zo bleef de cyclus zich herhalen.

Aan de hand van deze mythe verklaarden de Oude Grieken de seizoenen!

Bart Verstraeten heeft met succes het contrast tussen de vrolijke en de droevige periode van Demeter omgetoverd tot een prachtig stuk muziek, “Persephone”. Het stuk werd opgedragen aan ons orkest, en staat op onze nieuwste CD, Aspri Mera. Je kan het daar beluisteren, of via de online kanalen. Welke delen behoren tot welke seizoenen, denk je? 😊