Componist Mikis Theodorakis (°1925) is wereldberoemd in de branche van de Griekse muziek.
Mikis Theodorakis in 1971.In 1967 vond een militaire staatsgreep plaats in Griekenland, en de Griekse junta verbood theater en muziek. Theodorakis werd gearresteerd en al zijn muziek, het luisteren én afspelen ervan, werd verboden. In het illegale circuit werd Theodorakis’ muziek hierdoor net populairder.
Ook de Griekse letter “Z” werd verboden. Die letter spreek je uit als “zita” of “zèta”, en dat klinkt hetzelfde als ζήτα wat betekent “hij leeft”. (ζήτα werd enkele jaren voordien gescandeerd tijdens protesten na de moord op een linkse politicus.)
Costa-Gavras maakte in 1969 de film “Z” (je raadt de betekenis al), en de muziek was van… Theodorakis. De film was een aanklacht tegen de Griekse junta.
Theodorakis schreef de muziek niet specifiek voor de film, want in die periode was hij onder huisarrest geplaatst door de Griekse junta. Wel is hij erin geslaagd om toestemming te geven om zijn bestaande muziek te gebruiken.
“To Yelasto Pedi” is een van de liedjes in die film. Het betekent “het lachende kind”, en is gebaseerd op een Iers protestgedicht.
Naar het schijnt is er zelfs vandaag, geen enkele Griek die niet minstens enkele lijnen van het lied kan meezingen.
Wij spelen meer stukken van Theodorakis, maar bij dit weetje wilden we graag To Yelasto Pedi eventjes in de kijker zetten.
Je kan het lied terugvinden op CD 4 (“Poème”), op YouTube en op Spotify.
Bronnen:
https://historiek.net/militaire-staatsgreep-griekenland-21-april-1967/68573/
https://en.wikipedia.org/wiki/Z_(1969_film)
https://countercurrents.org/2019/06/facing-violence-with-music-the-story-of-mikis-theodorakis
Foto: Foto van Heinrich Klaffs – originally posted to Flickr as Mikis Theodorakis Fabrik 070004, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=11848456
